Polonia w Filadelfii

Poszukujac informacji na temat Polonii Filadelfijskiej, natknelam sie na artykul Jacka Przybylskiego, z 26.11.2009 r., opublikowany w Rzeczpospolitej. Autor podal informacje, ktora troche mnie zaskoczyla. Okazuje sie, ze wszystkich czlonkow Polonii Amerykanskiej jest 10 mln! Ogromna liczba, a przeciez nie wszyscy chyba sa zarejestrowani... Z tego 95% to ludzie urodzeni w USA i te proporcje utrzymuja sie od 20-30 lat. Najliczniejsze skupisko tzw. starszej Polonii znajduje sie w Chicago - ok. 800 tys. osob, nastepnie Detroit - ok. 500 tys. i kolejne Nowy Jork i Filadelfia po ok. 270 tys.

Najwiecej emigrantow przybylo, poszukujac chleba w drugiej polowie XIX w. i na poczatku XX w.

Ludzie osiedlali sie wokol wielkiego przemyslu. W Pensylwanii bylo to zaglebie weglowe Scranton, osrodek przemyslu metalurgicznego Pittsburgh i samo miasto Filadelfia.

W miescie tym Polacy zamieszkuja glownie dzielnice zwana Port Richmont. Sa tu polskie sklepy, importujace towary z kraju, ale i oferujace produkty wytwarzane na miejscu np. chleb i wedliny, punkty uslugowe, bary, puby i restauracje. Sa koscioly, domy pogrzebowe i rozne organizacje.

Wydaje sie, ze srodowisko inteligenckie jest mocne i zorganizowane. Od wielu lat wystawia sztuki Teatr Dramatyczny im. Adama Mularczyka, istnieje takze teatr radiowy, przez kilka godzin dziennie nadaje swoje audycje polska rozglosnia radiowa, jest zespol piesni i tanca.
Bardzo preznie dziala w Filadelfii wydzial Kongresu Polonii Amerykanskiej. Tu tez zrodzil sie 25 lat temu pomysl, aby jeden miesiac w roku poswiecic na promowanie dorobku Polakow w USA. Jest to pazdziernik. Znajduje sie w tym miescie takze Polski Zwiazek Dziedzictwa, majacy za zadanie zachowanie i upowszechnianie polskiego dziedzictwa kulturowego.

Ladnie, schludnie i czysto jest w tej dzielnicy, choc niezbyt bogato... Zadbane domy, zielen, ulice i sklepy. Niestety miejsca takie napawaja smutkiem i nostalgia. Polskie napisy, polskie twarze, polska mowa na ulicy, w sklepie, kosciele, tylko ... kraj obcy...